Dla nich już sam pobyt nad ukochaną wodą jest świętem.
Drugi obejmuje tych, którzy ścigają się na zawodach, gonią za nowinkami i nowościami sprzętowymi. Jeśli kieruje nimi zdrowa, oparta na koleżeństwie rywalizacja sportowa, jeśli chcą poznać nowe łowiska i metody, i jeśli przestrzegają wszystkie obowiązujące w tej dyscyplinie reguły, to dobrze. Takich jest wielu, lecz są i inni…tacy, co patrzą na muszkarstwo przez pryzmat sprzętu, kompletów i punktów, a przy tym są przekonani o swojej doskonałości i nieomylności. Dla nich wędkarstwo muchowe z odrobiną romantyzmu to archaiczne dziwactwo.
Bufon i snob nad wodą, to niestety, nie rzadkość. Odnoszę wrażenie, że ostatnio jakby ich przybyło.

Sprzętomania

To było zimą, nad Słupią. Przy jeepie z warszawską rejestracją, (nie mam nic przeciwko warszawiakom) obok mojego skromnego samochodu, młody człowiek ubierał spodniobuty, rozmawiając jednocześnie przez komórkę.
Zapiął kamizelkę upstrzoną plakietkami, zaznaczył swą pozycję na GPS i trzasnął drzwiami auta.
Po sekundzie usłyszałem soczyste przekleństwo – facet zmiażdżył drzwiami swoją muchówkę najnowszej generacji, marki Sage, a drugiej wędki nie miał.
W bagażniku miałem zapasowy kij, więc zaproponowałem pechowcowi, że do wieczora będzie mógł nim łowić. Wędkarz wziął do ręki mojego wysłużonego Dama, machnął nim kilka razy i stwierdził krótko – „Ale szajs. Tym k… nie da się łowić „
Nie chciałem tego komentować, ani wyjaśniać, że tym szajsem wyholowałem kilka ładnych troci, i że dobremu wędkarzowi solidny, chociaż może z nienajwyższej półki sprzęt, nie powinien przeszkadzać.
Po chwili zrzucił z siebie gumę, spakował zabawki i klnąc pod nosem wyrwał do domu. Powiedzmy, że facet był na bakier z dobrym wychowaniem, a może doznał szoku…
Jest wśród nas grupa sekciarzy- sprzętowców, którzy potrafią godzinami podniecać się, rozprawiając o parametrach, akcjach, modułach…i zanudzać innych - co widać w wielu artykułach (zalatujących sponsoringiem) - czym radują, najczęściej, serca producentów i dystrybutorów sprzętu wędkarskiego. Trudno ich namówić na tematy o wiele istotniejsze: ochrona łowisk, zarybianie, restytucja gatunków, drożność i rewaloryzacja cieków, czy etyka wędkarska…
Dobił mnie gość, spotkany onegdaj na pomoście łowiska specjalnego, który w zdawkowej rozmowie, nagle zasunął – „Stary, czy ty wiesz, jaką kasę ja mam na sobie…!?” Chodziło, rzecz jasna o sprzęt i wyposażenie. Wiem, pomyślałem sobie – to widać, słychać i czuć.

Nimfomania

Ten epizod miał miejsce jesienią, nad Wdą. Obrałem miejsce na łuku sporego zakola i obławiałem mokrą spokojniejszy nurt. Kilkadziesiąt metrów niżej, dwóch wędkarzy stało po pas w wodzie, kręcąc nimfami w długiej rynnie. Po kwadransie zapiąłęm pierwszego lipienia. Później uwolniłem trzy krótkie, a po pewnym czasie zwiodłem imitacją suchej podtopionej takiego pod czterdzieści. Wędkarze nie wytrzymali nerwowo. Wyszli z wody i podeszli do mnie.- „Na co Pan łowi ?” Oglądali moje muchy i przypony, stwierdzając, że nie przypuszczali iż metoda którą się posługuję może być tak skuteczna. Swoich much nie pokazali, ale nie musieli, bo i tak wiedziałem, że w pudełkach mają same imitacje nimf. Typowi wyznawcy sekty Dolna Nimfa. Wąska specjalizacja. Gdy ryby nie żerują przy dnie, nie łowią, gdyż nie mają na co, i nie bardzo wiedzą jak.
O suchej, o mokrej, o połowie na streamera, czy o długiej nimfie, owszem, słyszeli, lecz w ich mniemaniu najbardziej sportową, efektywną metodą jest dolna nimfa. Na odchodnym podarowałem im kilka swoich much – może kiedyś zmienią poglądy i poszerzą zakres zainteresowań .Jeśli nie, to ich strata.
Reasumując – „nimfoman” to taki „muszkarz, który wyspecjalizował się w obławianiu nimfami przez cały sezon, dwóch metrów wody przed sobą i który brodzi nawet tam , gdzie brodzić się nie powinno.
Nie trzeba chyba dodawać, że muszkarz „całą gębą”, to taki, który wprawnie posługuje się wszystkimi technikami i metodami.

Kompletomania

Wyznawcy tej sekty, powrót z wędkarskiej eskapady, bez kompletu lipieni lub pstrągów, traktują jako wyprawę nieudaną. Jeżdżą po ryby, a nie na ryby. Będąc w ciągłym amoku nie dostrzegają wszystkich barw i niuansów przyrody, nie umieją jej kontemplować.
Kiedyś, gdy ryb w rzekach było dużo, a muszkarzy mało, pewien znajomek, którego uważałem za wędkarza etycznego, pochwalił się swoim trzydniowym „urobkiem” znad Wdy. Siedemdziesiąt lipieni! Zabrał wszystkie, bo gryzły. Później część oddał sąsiadom. Inny, znany „sportowiec”, chełpił się swoją zamrażarką wypełnioną czterdziestoma kardynałami. Po co? Może chciał otworzyć restaurację rybną ?. Dwieście, trzysta lipieni w sezonie, to dopiero był powód do dumy. Swego czasu, nad San, wielu przyjeżdżało z wędzarniami, tnąc po kilka kompletów dziennie - nad Dunajcem także wielokrotnie ganiano za mięsem.
Kłusole, melioranci, tuczarnie ryb, również zrobiły swoje i obudziliśmy się z” ręką w nocniku”. Na szczęście idea „no kill” zatacza coraz szersze kręgi – lepiej póżno, niż wcale – i być może nasi synowie także będą mieli możliwość połowienia w Polsce na muchę.
Z kompletomani się wyrasta, tak jak z krótkich majtek, (chociaż nie dotyczy to wszystkich), a jeśli nie dojrzeje się samemu, to zmusi nas do tego sytuacja nad wodami.

Anglomania

Znam i takich, którzy ślinią się na widok angielskiej królowej, markowej whisky czy golfa.
Na kolanach, niemal z nabożeństwem celebrują, smakują i wychwalają wszystko co angielskie, w tym także muszkarstwo. Wyspiarze to specyficzny, zadufany w sobie ludek, który zbudował swój dobrobyt, w dużej mierze, na grabieży koloni. Dość powiedzieć, że w samych Indiach angielscy administratorzy i wojskowi zastrzelili dla przyjemności, kilkaset tysięcy cennych zwierząt: lampartów, tygrysów, nosorożców…, zdobiąc trofeami zamki i rezydencje, i chociażby za to, nie darzę ich sympatią.
Wiadomym jest, że muszkarstwo angielskie – z całym honorem dla prekursorów – było bardzo elitarne. Uprawiali je głównie szlachetnie urodzeni i posiadacze ziemscy, do których należały rzeki. Muszkarz nie mógł się obejść bez tzw „gili”, czyli pomagiera, noszącego za Panem pled, parasol, podbierak i obowiązkowy pojemnik z herbatą. On także głuszył i patroszył ryby, którą to robotą Pan się brzydził.
Oczami wyobraźni ujrzałem San - w nim czterystu wędkarzy, plus czterystu pomagierów. Jeśli już, to osobiście wolałbym atrakcyjną pomagierkę, z umiejętnością wschodniego masażu…. No, no, całkiem pociągająca wizja, tylko ten tłum… Dzisiaj obowiązują inne kanony; każdy może sobie wybrać łowisko, metodę i towarzystwo nad wodą… tyle że z wodami jest nienajlepiej, a w wielu rejonach kraju wręcz tragicznie.
Podchodzmy do „anglomani” z dystansem – z „czytaniem” i rozumieniem tradycji, ale nie na kolanach.
Wszystkie zdeformowane, niewłaściwie pojmowane „manie” wypaczają wędkarstwo, także ta, która dzieli muszkarzy na tych z południa kraju i z północy, ze wschodu i z zachodu…bo i z taką się spotkałem.
Kolegów, którzy kombinują z muchami, tworzą nowe wzory, namawiam by nazywali je swojsko, po polsku – istnieją pozytywne przykłady.
Pięknie brzmią polskie nazwy owadów, może tam poszukać inspiracji: „Zaciosek purpurowy”, „Modraszek ikar”, „Opusznica piórówka”, „Czerwończyk dukacik”. Cudo.
Na koniec przypomnę wszystkim „manom” romantyczną dewizę wędkarstwa, którą przyjąłem za motto w mojej książce „Kaszubskie pstrągi” Jej autorem jest Ota Pavel , czeski wędkarz i dysydent.
„…Wędkarstwo to przede wszystkim wolność. Iść całe kilometry za pstrągami, pić wodę ze źródeł, być samotnym i wolnym przynajmniej godzinę, dzień albo nawet tygodnie i miesiące.
Wolnym od telewizji, gazet, radia i cywilizacji…”

Robert Tracz