PORADNIK
DLA  MIŁOŚNIKÓW SPORTU WĘDKOWEGO
CZYLI
Sztuka łowienia pstrąga, lipienia i łososia na wędkę

NAPISAŁ
  J. ROZWADOWSKI.

5. Nurzanie.

(Heben und Senken)

         Nurzanie nie stanowi odrębnej metody łowienia, jest ono bowiem tylko odmiennym rodzajem gruntowego rybołostwa, gdy jednakże tak ponęty naturalne jak i sztuczne zastosowanie przy niem znaleść mogą, uważałem za stosowne osobny, acz skromny, poświęcić mu rozdział.

         Nurzanie polega na zatapianiu ponęty aż do dna wody, i podnoszeniu jej ku powierzchni. Ruch ten wykonuje się tak długo, póki się miejsca upatrzonego w zupełności nie obszuka. Łowić nurzając można albo na zwykłe silne wędzisko gruntowe, lub dłuższe obrotkowe. Linka nie powinna być dłuższą od kija i opatrzoną być ma stosownym ciężarkiem, oddalonym od haka o 25-30 ctm. Sznur musi w czasie łowienia być utrzymanym stale w stanie napięcia, by poczuć od razu można każdy zakęs ryby.

         Nurzanie wydatnem bywa szczególnie w miejscach głębokich, w wodzie nie zbyt rwącej, przedewszystkiem zaś tam, gdzie tylko chwilowe zagłębienie ponęty jest możliwe, a ze względu na bezpieczeństwo wędki wykluczone puszczanie ponęty z wodą. Gdzie brzeg rzeki wije się nagłemi serpentynami tworząc zaciszne zatoki, gdzie wśród wody pełno pni zatopionych, wielkich brył kamiennych, urwisk i progów, tam właściwe pole do nurzania. Brzegi podmulone, baseny wypłukane wodą spadającą tam, łotok młyńskich wodospadów, oto punkta stosowne, w których nurzaniem można dojść do nadzwyczajnych rezultatów, mianowicie, jeżeli się umie zastosować odpowiednią ponętę i zna dokładnie spód wody, denne prądy i przeszkody. Tak opuszczanie ponęty ku spodowi, jakoteż podnoszenie jej w górę nie powinno nigdy być nagłe, lecz odbywać się wolno i miarowo lub też ustępami (ruckweise).

         Ponęty nie rzuca się wcale z zamachem, lecz puszcza cicho i lekko na wodę. Zacinać należy tuż po zakęsie i z reguły prostopadle, albowiem sytuacya miejsca w wyjątkowych tylko razach na ukośne zacięcie pozwoli. Rybę zaciętą należy ile możności jak najspieszniej na brzeg wyrzucić lub, gdy to niemożliwe, trzymać ją pod powierzchnią wody tak długo, póki nie osłabnie i bez oporu wydobyć się nie da. Pławienie znów tylko w rzadkich wypadkach może znaleść zastosowanie, albowiem tak szczupłość przestrzeni, jakoteż bezpośrednie sąsiedztwo przeszkód i groźnych kryjówek, energiczny przeciw temu zakładają protest.

         Najpospolitszą ponętę przy nurzaniu stanowi glista - dżdżownica; nadziana, bądź zwykłym sposobem, bądź też sposobem kłębkowym, który jako najniezawodniejszy polecić  mogę. Hak przystrojony należycie wijącemi się i dobrze oczyszczonemi glistami, wywabi najbardziej upartego pstrąga na pewne z kryjówki i skusi do tem gwałtowniejszego pochwycenia, im zgrabniej uda się podaną ponętę z przed pyska czyhającej ryby usnąć; zakęs bowiem następuje przy nurzaniu najczęściej w chwili podnoszenia się ponęty z głębi ku górze.

         Nadziewanie larw muchy ścierwowej, chrabąszcza, żabki lub rybki odbywa się w ten sam sposób, jakto przy wędce gruntowej podałem. Larwę chwyta zawzięcie lipień, żabkę pstrąg i łosoś, których ulubionem stanowiskiem bywają właśnie miejsca, na jakie powyż, jako najwłaściwsze do nurzania wskazałem.

         Prócz ponęt naturalnych użyć się dadzą do nurzania z liczby sztucznych: Dewon bait jako też rozliczne rodzaje muchy sztucznej, mianowicie bezskrzydłej, jak palmery, chrząszczyki i t.zw. muchy brzęczące. Przy użyciu tych ponęt trzymać się należy zasady, iż leżeć one nigdy na dnie nie powinny. Rybak musi je w ciągłym utrzymać ruchu, inaczej ryba pozna się na fałszerstwie i ponęty nie tknie.

         Dewon jako przyrząd metalowy sam przez się ciężki tonąć będzie nawet bez ciężarka; mucha czerwczyk i inne ponęty sztuczne a lekkie, muszą być przed użyciem, mimo ciężarka umieszczonego na troku, ziarnkiem śrutu odpowiedniej wielkości na końcu ramienia usznego obciążone, inaczej nie przybiorą przy zatapianiu naturalnej pozy, która do omamienia ryby koniecznie jest potrzebną.

         Jeżeli woda jest zupełnie czysta, przejrzysta, to nurzanie tylko z ukradka wydać może obfity połów, łowiący bowiem zmuszony jest z powodu krótkości sznura przystąpić blisko do wody, a nieopatrzne zbliżenie się wystraszy na pewne ryby na otwartej przestrzeni stojące. Dlatego też korzystać należy przy nurzaniu z każdej zasłony, jaką się na brzegu napotyka i podsunąwszy się cicho i ostrożnie, zapuszczać ponętę spokojnie; ryba czująca się bezpieczną, chwyci takową nieraz, nim jeszcze hak dotknie się wody, w powietrzu, skoczywszy sprężynowym skokiem ku zbliżającej się ponęcie, i uwiśnie bez żadnej dalszej interwencyi rybaka na wędce.

         Gdzie brzeg stromy lub podmulony, tam zbliżać się ku krawędzi jego nigdy nie należy, lecz stanąwszy lub przykucnąwszy w oddaleniu długości wędziska, zapuścić hak tuż przy brzegu, tam bowiem najczęściej stoją ryby głodne, które nie widząc wcale rybaka na pewne skusić się do zakęsu dadzą. Dopiero wysondowawszy teren wzdłuż brzegu, posunąć się można dalej ku przodowi i dalszym przestrzeniom wody.

         Sportsmen rasowy nie będzie się nigdy posługiwać nurzaniem wyłącznie; taka jednostronność byłaby grzechem przeciw innym metodom łowienia, które niezaprzeczoną mają wyższość; może on jednak okolicznościowo być zmuszonym do chwycenia się tej metody, a przekonawszy się o jej skuteczności zasmakować w niej na dobre.

         Znajomość całego repertoaru środków, jakimi wędkarstwo rozporządza, dla postępowego, światłego sportsmena zbyteczną nigdy nie będzie; potrafi on z każdej metody w sposób właściwy skorzystać, a każda z nich nastręczy mu sposobności do nowych, ciekawych, pouczających spostrzeżeń, które dlań zawsze stanowić będą najbardziej zajmującą stronę całego amatorstwa.

         To są główniejsze metody dające się zastosować do połowu pstrąga, lipienia i łososia; nie idzie za tem, by nie było jeszcze innych, pomijając zupełnie rybołowstwo sieciowe. Jest ich cały jeszcze szereg, począwszy od tak zwanego sznura nocnego, alias szubienicy rybiej, aż do - dynamitu; ponieważ jednakże sposoby te z amatorstwem łowienia na wędkę nic wspólnego nie mają, a częstokroć są antytezą sportu, barbarzyństwem w najwstrętniejszej postaci, przeto miejsca dla nich tu nie ma i być nie może.

____________________